شناخت انواع پارچه برای انجام سوزن دوزی و ابریشم دوزی

شناخت انواع پارچه برای انجام سوزن دوزی و ابریشم دوزی

شناخت انواع پارچه ها به لحاظ جنس برای هر نوع سوزن دوزی اهمیت ویژه ای دارد. مناسب ترین پارچه ها در ابریشم دوزی ها و یا گلدوزی ها، پارچه های ساده بدون نقش با بافتی ساده است. این پارچه ها در گذشته معمولا پارچه های دبیت نخی، کتانی، ابریشمین و یا کرکی بوده که با توجه به رنگ زمینه پارچه و کاربرد آن، نقشی مناسب را جهت تزیین پارچه انتخاب می کرده اند.

شناخت انواع پارچه در میان انبوهی از گونه ها

امروزه تنوع پارچه جهت ابریشم دوزی بسیار زیاد است و محدودیتی از نظر انتخاب و شناخت انواع پارچه وجود ندارد. تنها نکته مهم که هنوز هم باید رعایت شود، بدون نقش و نگار بودن پارچه است. پارچه های گلدار، چهارخانه و راه راه برای دوخت مناسب نیست. زیرا زیبایی اثر ابریشم دوزی و یا گلدوزی شما در لابه لای نقوش محو می شود. پارچه های امروزی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، پارچه های تافته، ابریشم، ساتن، ترگال، انواع پارچه های نخی و کتانی ظریف است که با رنگ های متنوع و با قیمت های مناسب در دسترس همگان قرار دارد. شما می توانید با توجه به کاربرد اثر و شناخت انواع پارچه ، پارچه مورد نظر خود را انتخاب، و روی آن اقدام به ابریشم دوزی کنید.

در اینجا بد نیست نسبت به جنس برخی از پارچه ها شناخت پیدا کنید. از این رو درباره پارچه هایی که معمولا دوخت روی آن انجام می شود، توضیح خواهیم داد.

پارچه پنبه ای

یکی از مهم ترین الیاف سلولوزی در مبحث شناخت انواع پارچه ، پنبه است. پنبه در مناطقی که هوای گرم و مرطوب دارد، رشد می کند. رنگ گل های پنبه بر حسب نوع بذر، سفید، زرد و یا صورتی می شود. کرک های پنبه تقریبا یک سوم وزن غوزه است و پس از رسیدن و خشك شدن، پنبه از آن خارج می شود. طول الياف پنبه نمودار مرغوبیت جنس آن است. طول الياف پنبه از شش سانتی متر تجاوز نمی کند. رنگ پنبه مرغوب سفید است، ولی پنبه زرد، شیری و قهوه ای نیز در طبیعت وجود دارد. الیاف پنبه نرم و براق است. پارچه های پنبه ای (نخی) در تماس با بدن هیچگونه حساسیت پوستی ایجاد نمی کند.

الياف پنبه زیر میکروسکوپ به شکل نوار پهن و تابداری به نظر می رسد و پیچ و تاب در تمام نقاط آن به چشم می خورد. پنبه به سرعت می سوزد و گازهایی تولید می کند که موجب شدت احتراق می شود و در نتیجه نفوذ آب را در جهت خاموش کردن الياف بسیار کم می کند.

پارچه کنفی

برای تهیه الياف كنف، ساقه گیاهی را که به گل نشسته است می برند و دسته دسته در آب قرار می دهند تا مواد چسبنده و لزج موجود درآن از بین برود. سپس ساقه ها را از آب بیرون می آورند و از بین غلتک فولادی عبور می دهند. به این وسیله سایر مواد زاید نیز از الیاف جدا می شود. پس از این عملیات، الياف كنف را از شانه های فولادی می گذرانند و آنها را مرتب می کنند و جهت بافت پارچه های کنفی مورد استفاده قرار می دهند. در مبحث شناخت انواع پارچه، لازم به ذکر است که پارچه های کنفی معمولا درشت باف است و زبری خاصی دارد. این پارچه ها برای دوخت لباس، کیف و کلاه به کار می رود و از دوام بسیار خوبی برخوردار است.

انواع پارچه کتانی

کتان گیاهی است که سالیان دراز مورد استفاده بشر قرار گرفته است. این گیاه در نقاطی که دارای آب و هوای معتدل است رشد می کند. زیرا بهترین اوضاع جوی برای رشد کتان، آب و هوای ملایم و ابری و کمی مرطوب است. طول الیاف کتان بین پنجاه تا هشتاد میلی متر است و قطر آن بین ۱۲ تا ۲۵ میکرون است.

جنس کتان در مقابل عوامل جوی مقاومت بسیاری دارد و فقط نور مهتاب آن را می پوساند. در برررسی شناخت انواع پارچه باید اشاره نمود که الیاف کتان، براق تر از پنبه است. جلای ابریشمی دارد. معمولا كتان حرارت را بهتر از پنبه انتقال می دهد و به این علت که گرمای بدن را به خارج منتقل و دفع می کند، از پارچه های دیگر خنك تر است. برای شناسایی کتان، چند تار آن را جدا می کنیم و می سوزانیم. بوی علف سوخته استشمام می شود و در هنگام سوختن با سروصدا می سوزد و بر خلاف پنبه، خود به خود خاموش می شود. الیاف کتان در زیر میکروسکوپ به شکل لوله هایی است که در سطح آن شکاف هایی دیده می شود.

پارچه پنبه ای، متقال ها و برخی از پارچه های چیت از این گروه اند.

پارچه کنفی

انواع پارچه پشمی

پشم یکی از قدیمی ترین و مهم ترین الیاف حیوانی است و از پوشش حیواناتی چون گوسفند و شتر به دست می آید. عوامل گوناگونی از قبیل نژاد حیوان، آب و هوا، خاك مناسب و تغذیه خوب و کافی در مرغوبیت پشم تأثیر دارد. معمولا در هوای گرم، الیاف پشم، نازك و در مناطق سرد و مرطوب، پشم گوسفندان، كلفت، بلند و براق است. طول الياف پشم به نژاد، سن و محل چیدن آن بستگی دارد. پارچه های پشمی معمولا در مناطق سردسیر و در فصل زمستان کاربرد متفاوتی دارد. الیاف پشم در زیر میکروسکوپ به صورت رشته هایی که بدن آن دندانه دندانه است دیده می شود. برای شناخت انواع پارچه همچنین باید گفت که پس از سوزاندن از آن بوی موی سوخته به مشام می رسد.

انواع پارچه نایلونی

الیاف نایلون در زیر میکروسکوپ صاف و به صورت میله است و چین و چروکی در آن به چشم نمی خورد. مقطع عرضی آن دایره ای شکل است و نقطه های ریزی در آن مشاهده می شود. امروزه پارچه های بسیاری از جنس نایلون در بازار وجود دارد که می تواند مورد استفاده قرار گیرد. این پارچه ها را با سوزاندن تار و پودشان می توان تشخیص داد. زیرا پس از سوختن، مثل پلاستیک جمع می شود و بوی پلاستیک سوخته می دهد.

پارچه های کتانی با الیاف طبیعی

پارچه های پشمی

شناخت انواع پارچه مناسب ابریشم دوزی (دستباف و ماشینی)

پارچه ها امروزه از تنوع بسیاری برخوردارند که همگی کارخانه ای هستند. امروزه صنعت پارچه بافی تا آنجا پیش رفته است که پارچه های نسوز و پارچه های مقاوم در مقابل حرارت و آب، با ظرافت بسیار تولید می شود. اما مبحث در شناخت انواع پارچه، بیشتر در خصوص پارچه هایی است که بتوانیم روی آنها ابریشم دوزی کنیم و در بازار صنایع دستی به فروش برسانیم. پارچه های مناسب جهت ابریشم دوزی پارچه هایی هستند که سوزن به راحتی از آنها عبور کند. پارچه باید ساده بدون نقش و ترجیحا نخی یا کتانی باشد. زیرا این پارچه ها در اثر شست وشو دیرتر مستهلک شده و با یک دوخت تزیینی زیبا، جلوه پارچه و دوخت، صد چندان خواهد شد.

پارچه هایی که به صورت کارگاهی و دستی در گذشته تولید می شد، پارچه هایی بود با عرض ۳۵ تا پنجاه سانتی متر که در دستگاهی موسوم به فَرَت یا تَرَر بافته می شد. این پارچه ها معمولا از جنس پنبه، کتان، پشم و یا ابریشم بوده که البته هر کدام از آنها اسامی محلی خاصی داشته است.

از انواع پارچه هایی که می توان روی آنها ابریشم دوزی کرد نمونه های زیر را می توان برشمرد:

• پارچه های کتانی و نخی

• پارچه های ترگال نخی

• پارچه های تترون نخی یا تترون ۴ هزار

پارچه های تترون به دو دسته با الیاف طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند. نوعی از تترون ها که تولید داخلی است با الیاف طبیعی در بازار یافت می شود که گاهی عرض آنها بیشتر از ۹۰ سانتی متر است. نوع دیگر آن با الیاف مصنوعی است که هم تولید داخلی دارد و هم به صورت وارداتی از کشور ژاپن تحت عنوان تترون ۴ هزار قابل دسترسی است. این پارچه ها با قیمت های مناسب در عرض نود سانتی متر با تنوع رنگی زیاد برای سوزن دوزی مناسب است. البته بستگی به نوع مصرف آن هم دارد.پ

• پارچه های ابریشمی و انواع کرپ

• پارچه های شانتون و ساتن (غیرکشی)

شناخت انواع پارچه هایی که برای سوزن دوزی و ابریشم دوزی مناسب نیستند

در شناخت انواع پارچه به این نکته توجه داشته باشید که پارچه های کشی و ارتجاعی برای ابریشم دوزی ها مناسب نیست. زیرا کش آمدگی آنها باعث جابه جایی نخ های ابریشم خواهد شد. حتی المقدور از پارچه های زیر نباید استفاده کرد:

• پارچه های مکلون و پرلون.
• پارچه های ترویرا.
• پارچه های تریکو نخی و کشی.
• پارچه های کرپ کشی و ریون.
• پارچه های مخمل و مخمل کبریتی.

تذکر: در صورت استفاده از پارچه نخی، حتما قبل از دوخت اقدام به شست و شو و خیساندن پارچه کنید تا آب رفت آن انجام شده باشد.

پارچه هایی با طرح ها و رنگ های متنوع و بسیار زیبا که کابردهای گوناگونی دارد

انواع الیاف

در اینجا بهتر است است علاوه بر شناخت انواع پارچه به مبحث شناخت انواع الیاف نیز پرداخته شود. چنانکه گفته شد، الياف یا طبیعی و یا مصنوعی است، اما به طورکلی، الياف قابل دسترسی به سه قسمت تقسیم بندی می شود:

1. الیاف طبیعی.
2. الياف فلزی.
3. الیاف مصنوعی.

الیاف طبیعی

الیاف طبیعی الیافی است که در طبیعت وجود دارد و بشر فقط در تولید آن نقش دارد. الیاف طبیعی سه دسته است:

1. گیاهی.
2. حیوانی.
3. معدنی.

الیاف گیاهی

پنبه ای، شاهدانه ای و ساقه ای. از مهم ترین الیاف ساقه ای. کتانی، رامی، چتایی و کنفی را می توان نام برد. و الياف برگی الیافی است که به طور دسته ای در برگ گیاه متمرکز است، مانند: سبزال.

الياف حیوانی الیافی است که منشأ حیوانی دارد و به دو دسته تقسیم می شود:

• اليافی که از پوشش حیوانات به دست می آید، مثل پوشش انواع گوسفند، شتر، گاو، بز، خرگوش، روباه، سمور، پرندگان، مار.
• الیافی که از تار پیله کرم ابریشم به دست می آید.

الیاف معدنی

یکی از مهم ترین الیاف تولید شده از مواد معدنی است که از شیشه ساخته می شود و ضد آتش است و در شناخت انواع پارچه نقش مهمی دارد. از طرفی آب در این الیاف اثر نمی کند و این الیاف دارای ابعاد ثابتی است. مثل نخ های نسوز و پنبه نسوز که از آنها برای بافت پارچه های مقاوم، جهت روکش تخته اتو و تهيه صافی ها استفاده می شود. همچنین این الیاف در صنعت، جهت عایق کاری مورد استفاده قرار می گیرد.

پارچه هایی با الیاف طبیعی (پشم، ابریشم)

پارچه های پنبه ای و کتانی (متقال و کتان)

پارچه هایی با الیاف مصنوعی

الياف فلزی

ماده اصلی الیاف فلزی، انواع فلزات از قبیل طلا، نقره، مس و آلومینیوم است. مصرف این الیاف در گذشته در تهیه پارچه های تزیینی مرسوم به زربفت متداول بوده است. از ترکیب الیاف ابریشمی با طلا و یا نقره، نخی به نام گلابتون تهیه می شود که در تولید پارچه های زربفت مورد استفاده قرار می گیرد.

الیاف مصنوعی

الیاف مصنوعی از مواد گوناگون شیمیایی که ساختمان و شکل مشخصی دارد، تولید می شود. مانند: بنزن، گزیلن، استلين و… . ترکیب کلی شیمیایی این الیاف پلی اکریلیک (مثل اورلون) پلی آمیدها (مثل نایلون و پرلون) و پلی استرها (مثل ترویرا، ترگال، داکرون و تترون) است.